Język północnosłowiański

Uwagi ogólne

Fonetyka i fonologia

Alfabet

Alfabet składa się z 53 liter. Każda z liter traktowana jest jako odrębna litera alfabetu. Ustalono następującą kolejność liter:

A, Á, Å, Â, Ä, B, C, Ć, Č, D, E, É, Ë, F, G, H, I, Í, J, K, L, Ĺ, Ł, M, N, Ń, Ň, O, Ó, Ö, Ő, P, R, Ŕ, Ř, S, Ś, Š, T, U, Ú, Ü, Ű, V, X, Y, Ý, Z, Ź, Ž, Ʒ, Ʒ́, Ǯ

Pisownia jest niemal fonetyczna, w każdym razie umożliwia jednoznaczne odczytanie wyrazu i jego jednoznaczny zapis na podstawie wymowy.

Samogłoski

  przednie centralne
niezaokrąglone
tylne
niezaokrąglone zaokrąglone niezaokrąglone zaokrąglone
wysokie napięte í ű ý   ú
nienapięte i ü y   u
średnie napięte é ő     ó
nienapięte e ö ë â o
niskie   ä   a á å

Uwagi:

Spółgłoski

  wargowe zębowe dziąsłowe zadziąsłowe podniebienne tylnojęzykowe krtaniowe
zwarte p, b t, d, c, ʒ č, ǯ ć, ʒ́   k, g  
szczelinowe f, v s, z š, ž ś, ź   x h
nosowe m n ň ń      
płynne   ł l, r, ř ĺ, ŕ j    

Uwagi:

Akcent

Akcent pada zawsze na pierwszą sylabę wyrazu. Śävjeŕësk nie zachował śladów dawnego miejsca akcentu lub dawnych intonacji.

Pochodzenie samogłosek

prajęzyk *i *y *u *e *o *a
pozycja słaba bez przegłosu i y u 0 0 e o ä a ë ë
przegłos 1     ü       ö        
przegłos 2           o   a      
pozycja mocna bez przegłosu í ý ú ë ë é ó â á ä å
przegłos 1     ű       ő        
przegłos 2           ó   á   å  

Uwagi:

Pochodzenie spółgłosek

prajęzyk *p *b *xv *v *m *t *d *s *z *n *r *l *j *k *g *x
pozycja przed *y, *u, *ъ, *o, *a, *ǫ p b f v m t d s z n r ł h       k g x
pozycja przed *i, *ь, *e, *ě, *ę p, pj b, bj f, fj v, vj m, mj ć ʒ́ ś ź ń ŕ l j č ǯ š k, kj g, gj x, xj
połączenie z *j c ʒ š ž ň ř ĺ         č ǯ š

Uwagi:

Morfologia

W języku Śävjeŕësk występują części mowy odmienne i nieodmienne. Odmienne są rzeczowniki, rodzajniki, przymiotniki, liczebniki, zaimki, czasowniki.

Rzeczowniki

W odmianie rzeczowników występuje 9 przypadków (nom. – mianownik, gen. – dopełniacz, prt. – cząstkownik, dat. – celownik, acc. – biernik, ins. – narzędnik, prp. – przypadek przyimkowy, loc. – miejscownik, voc. – wołacz) i 3 liczby (sg. – pojedyncza, pl. – mnoga, du. – podwójna). W zależności od typu odmiany, rodzaju rzeczownika, liczby itd., niektóre przypadki mają identyczną postać.

Odmiana zależy od rodzaju i typu deklinacji. Wyróżniamy 3 rodzaje: męski (m), żeński (f) i nijaki (n), przy czym w obrębie rodzaju męskiego i żeńskiego wyróżniamy rodzaje: osobowy (1), żywotny (2) i nieżywotny (3). Np. symbol f2 oznacza rodzaj żeńsko-żywotny.

Rzeczowniki osobowe (m1 i f1) mają zawsze acc.pl. = gen.pl., wszystkie pozostałe mają acc.pl. = nom.pl. Rzeczowniki rodzajów m3 i n mają acc.sg. = nom.sg. Pozostałe rodzaje różnią się szczegółami odmiany i doborem końcówek. W porównaniu do stanu prasłowiańskiego zmniejszone zostały różnice między odmianą miękką i twardą, częściowo wskutek rozwoju fonetycznego, częściowo w drodze zmian analogicznych (np. końcówka dat.pl. zależy tylko od rodzaju gramatycznego, nie od typu odmiany).

rodzaj m1 m1 m1 m2 m2 m3 m3 m3 m3
nom.sg. jórb sýn gőść vjëlk komëň ślád płáč påć kamu
gen.sg. jorba syna göśći vjëlka kómňa ślada płača pëći kamjeńe
prt.sg. jorbu synu göśći vjëlku kómňu śladu płaču pëći kamjeńe
dat.sg. jorbövi synövi göśći vjëlkövi kómňovi śladövi płačovi pëći kamjeńi
acc.sg. jorba syna göśći vjëlka kómňa ślád płáč påć kamjéń
ins.sg. jorbëm synëm göśćëm vjëlkëm kómňëm śladëm płačëm pëćëm kamjeńëm
prp.sg. jerbjä synu göśći vjëlkjä kómňa śläʒ́ä płača pëći kamjeńe
loc.sg. jorbu synu göśći vjëlku kómňu śläʒ́ä płaču pëći kamjeńe
voc.sg. jerbje synu göśći vjëlčo kómňo śläʒ́e płaču pëći kamu
nom. voc.pl. jerbi synovje göśćëje vjëlki kómňy ślady płačy påćje kamjeńe
gen.pl. jorbőv synőv göśćëj vjëlkőv kómňóv śladőv płačóv pëćëj kamjonőv
prt.pl. jorb synóv göśći vjëlk komëň ślád płáč pëći kamjón
dat.pl. jorbóm synóm göśćóm vjëlkóm kómňóm śladóm płačóm pëćóm kamjeńóm
acc.pl. jorbőv synőv göśćëj vjëlki kómňy ślady płačy påćje kamjeńe
ins.pl. jorbu sýnmi göśćëmi vjëlky kómňy ślady płačy påćmi kamjéńmi
prp. loc.pl. jerbjâx synëx göśćëx vjëlkjâx kómňáx śläʒ́âx płačáx pëćëx kamjeńëx
nom. acc. voc.du. jorba syny göśći vjëlka kómňa ślada płača pëći kamjeńi
gen. prt. prp. loc.du. jorbu synovu göśćëjü vjëlku kómňu śladu płaču påćjü kamjonu
dat. ins.du. jorboma sýnma göśćëma vjëlkoma kómňoma śladoma płačoma påćma kamjéńma

rodzaj f1 f1 f1 f2 f3 f3 f3 f3
nom.sg. paňy maći śfjekry korva rëka mjeʒa düša kőść
gen.sg. paňy maćeŕe śfjekrëvje korvu rëky mjeʒy düšy köśći
prt.sg. paňy maćeŕe śfjekrëvje korvu rëky mjeʒy düšy köśći
dat.sg. paňa maćeŕi śfjekrëvi korvjä rëkjä mjeʒä düša köśći
acc.sg. paňë maćéŕ śfjekrëv korvë rëkë mjeʒë düšë köść
ins.sg. paňojë maćéŕjë śfjekrëvjë korvöjë rëköjë mjeʒöjë düšojë köśćëjë
prp.sg. paňa maćeŕi śfjekrëvje korvjä rëkjä mjeʒä düša köśći
loc.sg. paňa maćeŕi śfjekrëvje korvjä rëkjä mjeʒä düša köśći
voc.sg. paňo maći śfjekry korvo rëko mjeʒö düšo köśći
nom. voc.pl. paňy maćeŕi śfjekrëvi korvu rëky mjeʒy düšy köśći
gen.pl. páň maćór śfjekrëv kórv råk mjéʒ dűš köśćëj
prt.pl. páň maćór śfjekrëv kórv råk mjéʒ dűš köśćëj
dat.pl. paňám maćeŕám śfjekrëvám korvám rëkám mjeʒám düšám köśćëm
acc.pl. páň maćeŕi śfjekrëvi korvu rëky mjeʒy düšy köśći
ins.pl. paňami maćéŕmi śfjekrëvami korvami rëkami mjeʒami düšami köśćëmi
prp. loc.pl. paňáx maćeŕëx śfjekrëváx korváx rëkáx mjeʒáx düšáx köśćëx
nom. acc. voc.du. paňa maćeŕi śfjekrëvi korvjä rëkjä mjeʒä düša köśći
gen. prt. prp. loc.du. paňu maćoru śfjekrëvu korvu rëku mjeʒü düšu köśćëjü
dat. ins.du. paňama maćéŕma śfjekrëvama korvama rëkama mjeʒama düšama köśćëma

rodzaj n n n n n
nom.sg. jëgo łoǯo jimjë jerbjë słovo
gen.sg. jëga łoǯa jimjeńe jerbjëće słovjeśe
prt.sg. jëga łoǯa jimjeńe jerbjëće słovjeśe
dat.sg. jëgu łoǯu jimjeńi jerbjëći słovjeśi
acc.sg. jëgo łoǯo jimjë jerbjë słovo
ins.sg. jëgëm łoǯëm jimjeńëm jerbjëćëm słovjeśëm
prp.sg. jëgjä łoǯa jimjeńe jerbjëće słovjeśe
loc.sg. jëgu łoǯu jimjeńe jerbjëće słovjeśe
voc.sg. jëgo łoǯo jimjë jerbjë słovo
nom. voc.pl. jëga łoǯa jimjona jerbjëta słovjosa
gen.pl. jëg łóǯ jimjón jerbjåt słovjós
prt.pl. jëg łóǯ jimjón jerbjåt słovjós
dat.pl. jëgóm łoǯóm jimjeńóm jerbjëćóm słovjeśóm
acc.pl. jëga łoǯa jimjona jerbjëta słovjosa
ins.pl. jëgy łoǯy jimjony jerbjëty słovjosy
prp. loc.pl. jëgjâx łoǯáx jimjeńëx jerbjëćëx słovjeśëx
nom. acc. voc.du. jëgjä łoǯa jimjeńä jerbjëćä słovjeśä
gen. prt. prp. loc.du. jëgu łoǯu jimjonu jerbjëtu słovjosu
dat. ins.du. jëgoma łoǯoma jimjéńma jerbjäćma słovjéśma

Odmianę kamu, maći, śfjekry, jimjë, jerbjë, słovo określa się jako typ spółgłoskowy. Istnieje szereg innych rzeczowników odmieniających się według tego typu, lecz niemających właściwej formy nom. voc.sg., którą zastępują formą utworzoną według innego typu odmiany lub formą acc, np. ʒ́ëń, ʒ́ńe, ʒ́ńi. Czasami istnieją dwa równoległe paradygmaty, np. nogëć, gen.sg. nókći (jak påć) i nokće.

Rodzajniki i zaimki rodzajowe

rodzaj m n f m n f m n f m n f
nom. voc.sg. jën, j je ja vóv vovo vova tën, t to ta vón vono vona
gen. prt.sg. jego jejä vovogo vovojä togo tojä vonogo vonojä
dat.sg. jemu jeji vovomu vovöji tomu töji vonomu vonöji
acc.sg. jën, j, jego je vóv, vovogo vovo vovë tën, t, togo to vón, vonogo vono vonë
ins.sg. jím jejë vovjâm vovöjë ćâm töjë vońâm vonöjë
prp. loc.sg. jém jeji vovőm vovöji tőm töji vonőm vonöji
nom. voc.pl. ji ja vövi, vovy vova vovy ći, ty ta ty vöńi, vony vona vony
gen. prt.pl. jíx vovjâx ćâx vońâx
dat.pl. jím vovjâm ćâm vońâm
acc.pl. ji, jíx ja jä, jíx vovy, vovjâx vova vovy, vovjâx ty, ćâx ta ty, ćâx vony, vońâx vona vony, vońâx
ins.pl. jimi vovjämi     ćämi vońämi    
prp. loc.pl. jíx vovjâx ćâx vońâx
nom. acc. voc.du. ja vova vovjä ta ćä vona vońä
gen. prt. prp. loc.du. jejü vovöjü töjü vonöjü
dat. ins.du. jima vovjäma ćäma vońäma

Uwagi:

Przymiotniki

a

Zaimki

a

Liczebniki

a

Czasowniki

a

Słownik

B

C

Ć

Č

D

F

G

H

J

K

L

Ĺ

Ł

M

N

Ń

P

R

Ŕ

S

Ś

Š

T

V

Z

Ź

Ʒ́

Ǯ